Khí nhà kính đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì nhiệt độ cần thiết cho sự sống trên Trái Đất. Tuy nhiên, sự gia tăng phát thải từ các hoạt động như vận tải, sản xuất điện, nông nghiệp và công nghiệp đã khiến biến đổi khí hậu trở thành một thách thức toàn cầu. Và thông qua bài viết dưới đây, Thư Viện Tiêu Chuẩn sẽ phân tích các nguồn phát thải khí nhà kính chính trên thế giới, đồng thời đề xuất các giải pháp giảm thiểu nhằm bảo vệ môi trường và tương lai của chúng ta.
Mục lục
Khí nhà kính là gì?
Khí nhà kính là các khí trong khí quyển góp phần giữ nhiệt trong hành tinh, tạo nên hiện tượng hiệu ứng nhà kính. Các khí nhà kính phổ biến bao gồm carbon dioxide (CO2), methane (CH4), nitrous oxide (N2O) và các khí fluorinated (F-gases). Những khí này giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì nhiệt độ cần thiết để bảo vệ sự sống trên Trái Đất. Tuy nhiên, khi con người lạm dụng các hoạt động phát thải và gia tăng lượng khí nhà kính, chúng trở thành nguyên nhân chính dẫn đến biến đổi khí hậu toàn cầu, gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống.
Các nguồn gây phát thải khí nhà kính chính trên thế giới
Có rất nhiều nguồn gốc khí nhà kính khiến lượng khí tăng lên đáng kể. Điều này có tác động rất xấu đối với Trái Đất. Và dưới đây là những nguồn gây phát thải khí nhà kính Việt Nam cũng như là thế giới:
1. Lĩnh vực vận tải
Ngành vận tải là một trong những nguồn phát thải khí nhà kính lớn nhất toàn cầu. Phần lớn lượng khí thải đến từ việc đốt cháy nhiên liệu hóa thạch như xăng và dầu diesel để vận hành các phương tiện giao thông gồm ô tô, xe tải, tàu thủy, và máy bay. Theo thống kê, hơn 94% nhiên liệu sử dụng trong ngành vận tải là các sản phẩm dầu mỏ. Hoạt động này không chỉ làm gia tăng lượng khí CO2 mà còn thải ra các loại khí nhà kính khác, góp phần đáng kể vào biến đổi khí hậu.
2. Sản xuất điện
Sản xuất điện đứng thứ hai trong các nguồn phát thải khí nhà kính trên thế giới. Hầu hết điện năng hiện nay được sản xuất từ việc đốt cháy nhiên liệu hóa thạch như than đá và khí tự nhiên, chiếm khoảng 60% tổng sản lượng điện toàn cầu. Quá trình này thải ra lượng lớn CO2 và các khí gây hiệu ứng nhà kính khác, ảnh hưởng tiêu cực đến khí hậu. Sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch trong sản xuất điện là một thách thức lớn đối với nỗ lực chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.
3. Ngành công nghiệp
Ngành công nghiệp góp phần đáng kể vào phát thải khí nhà kính thông qua việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch để cung cấp năng lượng cho các quy trình sản xuất. Đồng thời, các phản ứng hóa học trong sản xuất xi măng, thép, hóa chất, và các sản phẩm khác cũng thải ra một lượng lớn khí CO2, CH4 và N2O. Khi tính cả lượng phát thải gián tiếp từ việc sử dụng điện năng, tổng phát thải từ ngành công nghiệp chiếm một tỷ lệ rất lớn trong tổng lượng khí thải toàn cầu.
4. Lĩnh vực thương mại và dân cư
Hoạt động của các tòa nhà thương mại và khu dân cư cũng đóng góp đáng kể vào lượng phát thải khí nhà kính. Nguyên nhân chính bao gồm việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch cho sưởi ấm, làm mát và nấu nướng, cùng với việc sử dụng các chất làm lạnh trong điều hòa không khí và tủ lạnh. Khi tính thêm lượng phát thải gián tiếp từ việc tiêu thụ điện, lĩnh vực này chiếm đến 75% tổng lượng điện tiêu thụ, làm gia tăng lượng khí nhà kính.
5. Nông nghiệp
Ngành nông nghiệp là một nguồn gây phát thải khí nhà kính lớn tại Việt Nam. Các hoạt động chăn nuôi gia súc thải ra lượng lớn methane (CH4) từ hệ tiêu hóa của động vật. Bên cạnh đó, việc canh tác đất nông nghiệp làm phát thải nitrous oxide (N2O), và quá trình sản xuất lúa gạo cũng tạo ra khí methane. Ngoài ra, việc sử dụng điện năng và máy móc trong nông nghiệp tạo nên lượng phát thải gián tiếp, chiếm khoảng 5% so với tổng phát thải trực tiếp của ngành này.
6. Rừng và và sự thay đổi mục đích sử dụng đất
Việc phá rừng và thay đổi mục đích sử dụng đất (như chuyển đổi rừng thành đất nông nghiệp hoặc khu dân cư) là một nguồn gốc phát sinh khí nhà kính quan trọng nhưng thường bị xem nhẹ. Rừng tự nhiên đóng vai trò là “bể hấp thụ” CO2, nhưng khi bị chặt phá hoặc đốt cháy, lượng CO2 tích tụ trong cây sẽ được giải phóng vào khí quyển. Những thay đổi này không chỉ làm mất khả năng hấp thụ CO2 mà còn trực tiếp gia tăng lượng khí thải.
7. Quản lý chất thải
Chất thải sinh hoạt và công nghiệp, đặc biệt là tại các bãi rác, cũng là một trong các nguồn phát thải khí nhà kính lớn. Khi rác thải hữu cơ phân hủy trong môi trường thiếu oxy, nó tạo ra metan (CH4), một khí nhà kính mạnh hơn CO2 nhiều lần. Các hoạt động xử lý nước thải và khí thải công nghiệp cũng thải ra một lượng đáng kể N2O và CH4.
Trên đây là bài viết “Các nguồn phát thải khí nhà kính trên thế giới” do Thư Viện Tiêu Chuẩn cung cấp. Nếu quý độc giả có thắc mắc về nội dung của bài viết trên, vui lòng liên hệ với chúng tôi để nhận được giải đáp.
- Hotline: 0948.690.698
- Email: thuvientieuchuan.org@gmail.com
