Việc doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch khiến cho lượng hàng tồn kho gia tăng trở thành gánh nặng không nhỏ cho doanh nghiệp. Chính vì thế mà việc áp dụng công cụ Lean hay JIT sẽ giúp giảm thiểu và kiểm soát hàng tồn khi cho doanh nghiệp đứng vững trước đại dịch
Không những trước đại dịch mà từ lâu những bài học về cải tiến năng suất của Nhật đã được cả thế giới công nhận và học hỏi theo. Trong đại dịch thì phong cách sản xuất “ cần là có” Just in time lại càng phát huy đúng hiệu quả. Những bộ phần sản phẩm được chuyển đến nhà máy ngay khi chúng được yêu cầu. Đúng thời điểm nên cắt giảm tối đa việc tích trữ.
Nửa thế kỷ qua, cách sản xuất này được áp dụng trên khắp thế giới, từ thời trang đến chế biến thực phẩm và cả dược phẩm. Các công ty sử dụng “Just in time” để giúp họ trở nên linh hoạt, dễ dàng thích ứng với các thay đổi về nhu cầu của thị trường và giảm thiểu chi phí.
Với những doanh nghiệp chuyển đổi LEAN họ thấu hiểu sâu sắc rằng việc hệ thống tinh gọn đều không có nghĩa lý gì nếu như đầu ra của hệ thống đó khong làm thỏa mãn khách hàng vào đúng lúc khách hàng cần. Những doanh nghiệp LEAN sẽ thiết kế hệ thống theo Just In Time (JIT), và khi các doanh nghiệp đều JIT, chuỗi cung ứng JIT toàn cầu sẽ được hình thành, trong đó động lực chủ yếu đến từ các doanh nghiệp lớn đầu chuỗi cung ứng.
Tuy nhiên, qua câu chuyện của việc thiếu hụt giấy vệ sinh ở Mỹ, mà người ta đổ lỗi cho hệ thống JIT thì có lẽ nhiều người đặt câu hỏi: Liệu Lean Manufacturing còn phù hợp khi thế giới ở thời đại bất ổn như hiện nay? Khi mà có thể sau này ngoài Covid 19, chúng ta còn những đại dịch khác nguy hiểm hơn, dẫn đến một lúc nào đó chuỗi cung ứng gặp vấn đề như hiện tại?
Việc áp dụng công cụ Lean hay JIT để giúp doanh nghiệp đứng vững trước đại dịch phụ thuộc vào việc mặt hàng mà doanh nghiệp sản xuất cũng như góc nhìn của lãnh đạo đối với từng công cụ sau những phân tích chuyên sâu về mặt thuận lợi và khó khăn của từng công cụ.
Với những khách hàng dần dần trở nên khó tính hơn trong việc chọn lựa nhà cung cấp có dịch vụ tốt hơn với chi phí rẻ hơn. Bạn sẽ không thể sản xuất 10 sản phẩm mà bị lỗi 4 sản phẩm bởi vì khách hàng sẽ phải gánh thêm 40% chi phí và họ sẽ chào tạm biệt bạn không lâu sau đó. Chính lúc này cần đến triết lý của LEAN. ở đâu phát sinh quy trình, con người, nguyên liệu, máy móc thiết bị thì nơi đó cần phải được tối ưu chi phí.
Ngoài ra, hệ thống Lean cũng đặt cho chúng ta yêu cầu: với sự biến động của nhu cầu, mức độ cá nhân hóa càng cao, làm sao có thể chuyển đổi sản xuất một cách nhanh chóng và linh hoạt nhất với nguồn lực hiện tại, với một chi phí tối ưu nhất. Để dễ hình dung, ta lấy ví dụ của Vinsmart (tôi chưa mục sở thị hệ thống của họ) nhưng chỉ trong thời gian ngắn, họ đã chuyển đổi từ sản xuất điện thoại sang sản xuất máy thở và cung ứng cho thị trường. Đó chính là tinh thần của Lean.
Với công cụ JIT thì trong đại dịch lại cho thấy chúng phát huy nhiều hơn bao giờ hết. Khi dịch bùng nổ một số mặt hàng nhu cầu tăng đột biến khiến cho lượng tồn kho tối thiểu tuy nhiên lại dẫn tới hết hàng nhanh chóng và thiếu hụt hàng. Mặc dù chỉ trong thời gian ngắn, khi nhu cầu được thiết lập, hệ thống JIT đã trở lại trạng thái ban đầu. Nhưng điều này khiến chúng ta có chút bối rối khi hỏi rằng: Liệu JIT có thể là một giải pháp luôn phù hợp trên thế giới.
Nhiều doanh nghiệp đã chuyển đổi JIT sang JIC (Just In Case) như một cách đối ứng với thời đại bất ổn như hiện nay, trọng tâm của họ là tạo một vùng đệm tồn kho cao hơn mức bình thường của JIT, họ dựa trên tính toán chi phí có thể tổn thất khi thiếu hụt hàng dẫn đến mất khách hàng hoặc mất chuỗi cung ứng của họ. Theo tôi đây là một hướng chuyển đổi phù hợp.
Còn với những doanh nghiệp có nhu cầu tiêu thụ bị sụt giảm thì sao? Thế giới hậu đại dịch như một chiếc lò xo dồn nén lâu, các nhà sản xuất cần hiểu rằng tại thời điểm dịch bệnh lắng xuống, nhu cầu sẽ bật tăng trở lại, khi đó hệ thống sản xuất phải đủ sức cung ứng cho thị trường và thỏa mãn khách hàng, đó cũng là tinh thần của JIT. Nhiều nhà sản xuất vẫn duy trì công suất bình thường của họ, chuỗi cung ứng vẫn hoạt động bình thường nhưng hơi hướng theo JIC, họ tồn kho nhiều hơn để chờ “lò xo thị trường” bật tăng sau đại dịch.
Hy vọng sau khi đọc bài viết xong, bạn sẽ đưa ra được sự lựa chọn phù hợp Lean hay JIT
Đột phá quá trình sản xuất, kinh doanh nhờ áp dụng các công cụ cải tiến năng suất
